تبیین جامعه شناختی وجدان کاری (مطالعه موردی: کارکنان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال 1399)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران

2 گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 گروه جامعه شناسی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی مقاله حاضر، سنجش میزان وجدان کاری کارکنان، شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر وجدان کاری و ارائه راهکار به مدیران و برنامه ریزان برای افزایش وجدان کاری کارکنان شاغل در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. روش تحقیق پیمایشی است. برای سنجش روایی ابزار اندازه گیری از دو روش اعتبار محتوایی(اعتبار صوری) و اعتبار سازه (تحلیل عاملی تأییدی) استفاده و بعد از برآورد پایایی، پرسشنامه نهایی تدوین گردید. جامعه آماری پژوهش شامل همه کارکنان (1426 نفر) شاغل در وزارتخانه می باشند که با استفاده از فرمول کوکران، برای اطمینان بیشتر حجم نمونه 400 نفر انتخاب گردید. پرسشنامه‌ها شامل 131 گویه بسته و باز در بین کارکنان که به روش نمونه گیری تصادفی نظام مند انتخاب شدند، توزیع گردید. پس از  جمع‌آوری اطلاعات برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماریSPSS  وLISREL  استفاده شد. در بخش یافته های استنباطی برای بررسی روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون پارامتریک ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و در ادامه تحلیل مسیر، استفاده شد. با توجه به مقیاس داده ها، به منظور آزمون برخی از فرضیات پژوهش از آزمون کای اسکوئر استفاده شد. مشخص گردید که سطح وجدان کاری کارکنان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بالاست. اجرای رگرسیون خطی چندمتغیره نمایانگر آن است مجموع متغیرهای مستقل می توانند تغییرهای وجدان کاری کارکنان را تبیین کنند و متغیرهای رضایت شغلی، مشارکت کارکنان،  بیگانگی از کار، تقسیم کار، عدالت سازمانی و ارتقاء شغلی از عوامل مؤثر بر وجدان کاری کارکنان می باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sociological Explanation of Working Conscience: Case Study of Ministry of Cooperatives Labor and Social Welfare in 2020

نویسندگان [English]

  • Kobra Khalili 1
  • Seyyed saeid Aghaei 2
  • Soroush Fathi 3
1 Department of Sociology, Islamic Azad University Central Tehran Branch, Tehran/Iran
2 Department of Sociology, Islamic Azad University Central Tehran Branch, Tehran/Iran
3 Department of Sociology, Islamic Azad University West Tehran Branch, Tehran/Iran
چکیده [English]

The main objectives of the present study are to measure the level of personnel’s working conscience, identify effective social factors affecting work conscience and offering solutions to managers in order to increase working conscience of employees working in the Ministry of Cooperatives, Labor and Social Welfare.  The study used survey methodology. In order to assess validity of the measurement tools, we resort to two methods of content validity (face validity) and construct validity (confirmatory factor analysis), and after assessing reliability, the final questionnaire is offered. Statistical population of the whole personnel working in the Ministry are 1426 participants which is got from cochran formula. In order to further ensure volume of samples 400 participants are selected. The questionnaires are consisted of 131 open- and closed-ended questions distributed among the personnel that are selected according to the systematic random sampling. After collecting the information, SPSS and LISREL software are used to analyze the data. In the inferential findings section, in order to investigate dependent and independent variables, parametric test of Pearson correlation coefficient, linear regression and path analysis are used. Considering the data scale, in order to test some hypotheses mentioned in the study, Chi-square test is used. It is suggested that the level of working conscience among the personnel of Ministry of Cooperatives Labor and Social Welfare is high. Applying multiple linear regression suggests that total sum of independent variables enables us to explain the change in personnel’s working conscience, and the variables including
job satisfaction, the participation of personnel, alienation from work, division of labor, organizational justice and job promotion are considered some elements that affect working conscience of personnel.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Division of Labor
  • Job Satisfaction
  • Organizational Justice
  • Alienation from Work
  • the Participation of Personnel
  • Work Conscience
  1. آرون، ریمون (1386). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی. ترجمه باقر پرهام. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. چاپ هشتم.
  2. آشفته تهرانی، امیر (1389). جامعه‌شناسی کار و پیشه. تهران: انتشارات بهمن برنا.
  3. اسماعیل‌زاده، عباسعلی و قاسم‌زاده، ابوالفضل (1393). بررسی رابطه عدالت سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی در بین کارکنان دانشگاه پیام نور. نام نشریه، دوره 6، شماره 20. صص 22-9.
  4. الوانی، سیدمهدی و زاهدی، شمس‌السادات و فقیهی، ابوالحسن (1376). فرهنگ جامع مدیریت. تهران: انتشارات علامه.
  5. بختیاری، صادق (1377). نگرشی بر مفهوم وجدان کاری و برخی از عوامل مؤثر بر آن. مدیریت دولتی. شماره 22 و 31 پاییز و زمستان، تهران.
  6. پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری. leader.ir.
  7. تودارو، مایکل (1375). توسعه اقتصادی در جهان سوم. ترجمه غلامعلی فرجادی. تهران: سازمان برنامه و بودجه.
  8. توسلی، غلامعباس (1375). نظریه‌های جامعه‌شناسی. تهران: انتشارات سمت.
  9. توسلی، غلامعباس (1387). جامعه‌شناسی کار وشغل. تهران: انتشارات سمت.
  10. توسلی، غلامعباس (1383). وجدان کار. نشریه وقایع اتفاقیه.
  11. چلبی، مسعود و حبیبی، محمد (1377). بررسی تجربی اخلاق کار در ایران (جلد اول و دوم). مرکز پژوهش‌های بنیادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  12. حاج موسی، مرتضی (1375). مقاله پیش نیازهای اجرای موفقیت‌آمیز نظام مشارکت کارکنان. مجموعه مقالات سخنرانی‌های دومین کنگره ملی بهره وری ایران. سازمان بهره‌وری ملی ایران. تهران: چاپ بصیر. خرداد.
  13. دورکیم، امیل (1381). درباره تقسیم کار اجتماعی. ترجمه باقر پرهام. چاپ اول. ویرایش دوم. تهران: نشر مرکز.

 

  1. رابینز، استیفن پی (1384). مدیریت رفتار سازمانی. ترجمه فرزاد امیدواران. تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
  2. رستگار خالد، امیر، کاوه، مهدی و محمدی، مهدی (1394). سرمایه اجتماعی و بیگانگی از کار. فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. شماره 19. صص 251-203.
  3. رضایی، بهروز و یارمحمدیان، محمدحسین و محمودزاده اردکانی، حسین (1396). ارتباط سبک رهبری مدیران پرستاری با تعلل‌ورزی کارکنان پرستاری در بیمارستان‌های تأمین اجتماعی استان اصفهان. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامائی همدان، دوره 25. شماره 1. صص 68-60.
  4. رضائیان، علی (1396). رفتار اخلاقی در تبلور وجدان کاری و انضباط اجتماعی. بررسی راه‌های عملی حاکمیت وجدان کاری و انضباط اجتماعی. دی ماه. صص 327- 319.
  5. رضائیان، علی (1379). مبانی مدیریت رفتار سازمانی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها.
  6. رضائیان، علی(1384). مبانی سازمان و مدیریت. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها.
  7. ساروخانی، باقر (1393). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی (جلد اول) اصول و مبانی. چاپ هجدهم. تهران: نشر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  8. ساروخانی، باقر و طالبیان، سیدامیر (1381). وجدان کاری و عوامل اجتماعی موثر بر آن (تحقیقی در شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران). مجله جامعه‌شناسی. دوره 4. شماره 4. صص 188-162.
  9. سیف، علی‌اکبر (1374). روانشناسی پرورشی. تهران: انتشارات آگاه.
  10. صبرکش، علیرضا و مزینانی، حبیب‌الله و نورمحمدی، هادی (1392). آموزش و توسعه منابع انسانی در سازمان، فصلنامه مدیریت بر آموزش انتظامی. شماره چهارم (پیاپی،24). سال ششم. صص 134-91.
  11. صبوری، منوچهر(1384). جامعه‌شناسی سازمان‌ها. تهران: نشر شب تاب.
  12. عضدانلو، حمید (1386). آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی. تهران: نشر نی.
  13. علیپور، حمیدرضا و فربد، مرضیه (1391). بررسی رضایت شغلی کارکنان بانک کشاورزی لاهیجان. فصلنامه مطالعات کمی در مدیریت. سال چهارم. شماره دوم. صص 126-115.
  14. فورنیز، فردینانداف (1372). چرا کارکنان کاری را که از آنان انتظار می‌رود را انجام نمی‌دهند. ترجمه محمد زاهدی. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  15. گرینت، کیت (1382). زمینه‌ی جامعه‌شناسی کار. ترجمه پرویز صالحی. چاپ اول. انتشارات مازیار.
  16. محسنی تبریزی، علیرضا و میرزایی، محمد (1383). سنجش میزان انگیزش به کار و عوامل مؤثر بر آن. مجله جامعه‌شناسی ایران. شماره 20.
  17. مدنی، حسین و زاهدی، محمدجواد (1384).تعیین الویت عوامل مؤثر برتعهد سازمانی کارکنان. نامه انجمن جامعه‌شناسی ایران شماره 1.
  18. مرکز پژوهش‌های مجلس (1399). سایت مرکز پژوهش‌های مجلس. موضوع متوسط ساعت کار مفید کارمندان دولتی ایران.
  19. مورهد، جی گریفتن (1379). رفتار سازمانی. ترجمه سیدمهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده. تهران: انتشارات مروارید.
  20. میرزایی، خلیل (1388). پژوهش، پژوهشگری و پژوهش‌نامه‌نویسی. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
  21. میرسپاسی، ناصر (1387). فرهنگ کار، وجدان کار و قانون کار. مجله تدبیر، شماره 50.
  22. نوری قمشه‌ای، رحمت الله (1389). اخلاق اداری اهمیت و جایگاه کار و اخلاق، بایدها و نبایدهای اخلاق اداری با نگاهی به آیات و روایات. قم: انتشارات جوانان موفق.
  23. هرسی، پاول و بلانچارد، کنت (1372). مدیریت رفتار سازمانی در استفاده از منابع انسانی. ترجمه علی علاقه‌بند. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  24. Erlanson Backteman, Susann. (2013). Burnout, Work, stress of conscience and coping among female and male partrolling police officers, UMEA University Medical Dissertations, New Series, No. 1578, 1-69.
  25. Bakker, Arnold B, Demerouti, Evangelia, ten Brummelhuis. Lieke L. 2012. Work engagement, performance, and active learning: The role of conscientiousness. Journal of Vocational Behavior, Vol. 80, Issue 2, April 2012, 555- 564.

 

  1. Robert, Chistopher, Cheung, Yu Ha. 2010. An examination of the relationship between Personality, Vol. 44, Issue 2, Aprill 2010, 222- 231.
  2. Juthberg K, Sundin C. 2009. “Registered nurses and nurse assistants lived experience of troubled conscience in their work in elderiy care – A Phenomenological hermeneutic study”, International Journal of Nursing Studies, Vol. 1, Nol. PP: 1- 10.
  3. Ohme, Melanie, Zacher. Hannes. 2015. Job Performance rating: The relative
  4. Raghab, R.R. (2008). Back to basics: an Islamic perspective on business and work ethics. Journal of Social Responsibility. Vol. 4, No. 1. 246-254.
  5. Seeman, Melvin. (1959). On the Meaning of Alienation. American Sociological Review. Vol. 24.