ابعاد و مؤلفه‌های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با اسلام‌هراسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

2 دکترای مهندسی سیستمهای فرهنگی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

امروزه دیپلماسی فرهنگی به‌عنوان یک اصل اساسی و تأثیرگذار در عرصه روابط بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته است و بسیاری از کشورها از این ظرفیت برای دستیابی به اهداف و منافع خود استفاده می‌کنند. جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی و با هدف ارائه دیدگاهی روشن و موجه نسبت به فرهنگ ارزشی و رفتاری خود برای بازیگران مختلف عرصه بین‌الملل، در مواجهه با پدیده‌ها و موضوعات مختلف جهانی می‌تواند از دیپلماسی فرهنگی بهره گیرد. در همین زمینه، این مقاله با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی و تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای در پی پاسخگویی به این سؤال اصلی پژوهش است که ابعاد و مؤلفه‌های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران کدام است؟ یافته­ها و نتایج تحقیق حاکی از آن است که فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی، ارزش‌های انقلاب اسلامی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ابعاد اصلی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می‌دهند. هرکدام از این ابعاد نیز دارای مؤلفه‌هایی هستند که می‌توان با اعمال آنها براساس ظرفیت‌های مشترک با جوامع هدف بر دامنه نفوذ و تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران افزود و اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی ایران را به شکلی اثربخش در قالب یک الگوی کارامد پیگیری کرد و دشمنان را در دامن زدن به اسلام‌هراسی ناکام گذاشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Dimensions and Components of Cultural Diplomacy of the Islamic Republic of Iran Faced with Islamophobia

نویسندگان [English]

  • Jalal Ghaffari Ghadir 1
  • Majid Behestani 1
  • Safar Ali Khaledian 2
1 Assistant Professor, Imam Hussein (pbuh) comprehensive University
2 Professor of cultural Systems Engineering, Imam Hussein (pbuh) comprehensive University
چکیده [English]

Today, cultural diplomacy has been considered as an essential and influential international affair, and many countries use this capacity to achieve their goals and interests. Considering the rich Iranian-Islamic culture, the Islamic Republic of Iran can use cultural diplomacy to face the world's various phenomena and issues in order to provide a clear and justified view of its value and behavioral culture for various actors in the international arena. In this regard, this paper uses the descriptive-analytical method and relying on library studies to answer the main question of the research which what are the dimensions and components of the cultural diplomacy of the Islamic Republic of Iran? The findings and results of the research indicate that the Iranian-Islamic culture and civilization, the values of the Islamic Revolution and foreign policy of the Islamic Republic constitute the main dimensions of the cultural diplomacy of the Islamic Republic of Iran. Each of these dimensions also has components that by their actions on the basis of common capacities with the target communities can increase the sphere of influence of the Islamic Republic of its effectiveness through which can pursued the goals and ideals of the Islamic Revolution of Iran in an efficiency manner in the form of an efficient model and make the enemies in Propagating Islamophobia to be failed.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture
  • Cultural Diplomacy
  • Soft Power
  • Islamic Republic of Iran
  • Islamophobia

مراجع

  1. قرآن کریم. ترجمه‌ مهدی الهی قمشه‌ای. قم: مرکز چاپ و نشر قرآن کریم.
  2. نهج‌البلاغه (1330). ترجمه فیض الاسلام. تهران: مهرآیین.
  3. امام خمینی، روح‌الله (1379). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  4. امام خمینی، روح‌الله (1370). صحیفه نور. چ 2، ج تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  5. امام خمینی، روح‌الله (1371). صحیفه امام. ج 21. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام.
  6. امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی). بیانات در تاریخ‌های 10/8/1374، 16/10/1374، 12/12/1377، 14/3/1383، 23/7/1391.
  7. اسلامی ندوشن، محمدعلی (1379). فرهنگ و شبه فرهنگ. تهران: انتشارات توس.
  8. اسلامی، روح‌الله و ذوالفقاریان، فاطمه (1390). «پدیدارشناسی الزامات دیپلماسی اسلامی». فصلنامه سیاست خارجی. س 25، ش 4.
  9. افتخاری، اصغر و شعبانی، ناصر (1389). قدرت نرم: نبرد نامتقارن تحلیل جنگ 33روزه حزب‌الله. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
  10. امینی، آرمین و انعامی‌علمداری، سهراب (1391). «جهانی‌شدن فرهنگ و کارکرد دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی». فصلنامه راهبرد. س 21. ش65.
  11. الویری، محسن و قرائتی، حامد (1392). «بررسی تاریخی کارکرد ارتباطی هنر در اماکن مذهبی عصر قاجار، مطالعات تاریخ فرهنگی». پژوهشنامه انجمن ایرانی تاریخ، س 5،
    ش 17.
  12. ایزدی، حجت‌الله (1387). «مبانی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه مطالعات بسیج، س 11. ش 41.
  13. ایزدی، فؤاد (1389). «اسلام‌هراسی در ایالات متحده». مجموعه مقالات همایش اسلام‌هراسی پس از 11 سپتامبر. تهران: پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات.
  14. پوراحمدی، حسین (1389). قدرت نرم و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. بوستان کتاب.
  15. ترابی، قاسم و رضایی، علیرضا (1390). «فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی ایران: زمینه‌های ایجابی، شاخص‌های اساسی». فصلنامه مطالعات راهبردی، ش 4، س 14.
  16. جعفری‌پناه، مهدی و میراحمدی، منصور (1391). «مؤلفه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با رویکرد اسلامی». فصلنامه معرفت سیاسی، س 4، ش 2.
  17. جمال‌زاده، ناصر (1391). «قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران و نظریه صدور فرهنگی انقلاب». س اول، ش 4.
  18. حافظ‌نیا، محمدرضا (1388). جغرافیای سیاسی ایران. چ 3. تهران: سمت.
  19. حاجی صادقی، عبدالله (1385). «مبانی فلسفه سیاسی اسلام از دیدگاه مقام معظم رهبری». فصلنامه حصون، ش 7.
  20. حر عاملی، محمّد بن حسن (1385). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. بیروت: مؤسسة آل البیت.
  21. خاﻧﯽ، ﻣﺤﻤـﺪﺣﺴـﻦ (1384). «دﯾﭙﻠﻤـﺎﺳـﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕـﯽ و ﺟـﺎﯾﮕﺎه آن در ﺳﯿـﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ». ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ داﻧﺶ ﺳﯿﺎﺳﯽ، ش 2.
  22. خرازی آذر، رها (1388). «تأثیر دیپلماسی فرهنگی بر منافع ملی کشورها». فصلنامه مدیریت فرهنگی، ش 6.
  23. خلیلی، محسن و حمیدی، سمیه (1390). «تحلیل گفتمان مفهوم صدور انقلاب از منظر خبرگان قانون اساسی». فصلنامه رهیافت‌های سیاسی بین‌المللی.
  24. درخشه، جلال و غفاری، مصطفی(1390)؛ دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام، فصلنامه مطالعات فرهنگ و ارتباطات، س 12، ش 16.
  25. دهشیری، محمدرضا و همکاران (1392). جایگاه تکافل و رفتارهای حمایت‌گرانه در دیپلماسی فرهنگ، تهران: مؤسسه فرهنگی- هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی.
  26. دهشیری، محمدرضا (1393). دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  27. رحمانی، منصور (1394). «دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی». فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی شدن. س 6، ش 15.
  28. زرین‌کوب، عبدالحسین (1362). کارنامه اسلام. چ 3، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  29. ستوده‌آرانی، محمد و علویان، مرتضی (1391). «راهکارهای دیپلماسی عمومی و رسمی ایران در مواجهه با اسلام‌هراسی غرب». فصلنامه علوم سیاسی. ش 58.
  30. سعیدی، روح‌الامین (1393). دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی لبنان. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
  31. سعیدی، روح‌الامین و مقدم‌فر، حمیدرضا (1393). «منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران». دوفصلنامه مطالعات قدرت نرم. س 4، ش 11.
  32. سلیمی، حسین (1386). «نگرشی سازه‌انگارانه به هویت ملی در ایران». فصلنامه مطالعات ملّی، س 8، ش 3.
  33. سمیعی اصفهانی، علیرضا و فتحی مظفری (1391). «نقش و جایگاه قدرت نرم در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه مطالعات خاورمیانه. س 19. ش70.
  34. سیدامامی، کاووس و حسینی فائق، سیدمحمدمهدی (1390). «زمینه‌های رشد اسلام‌هراسی ساختمند در بریتانیا». مجله دانش سیاسی، ش 14.
  35. صادقی، محمدمسعود (1393). مؤلفه‌های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات سخنوران.
  36. صالحی امیری، سیدرضا و محمدی، سعید (1389). دیپلماسی فرهنگی. تهران: انتشارات ققنوس.
  37. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
  38. قنبرلو، عبدالله (1389). «11 سپتامبر و گسترش پدیده اسلام‌هراسی غرب». جستارهای سیاسی معاصر. دوره 1، ش 2.
  39. قربان‌نیا، ناصر (1393). «تعهد دولت‌ها به ارائه و پذیرش کمک‌های بشردوستانه». فصلنامه حقوق تطبیقی، ش 2.
  40. قطعنامه 253 مصوب مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ 18فوریه 2010 در مورد عید نوروز.
  41. گلشن‌پژوه، محمدرضا (1387). جمهوری اسلامی ایران و قدرت نرم، نگاهی به قدرت نرم‌افزای جمهوری اسلامی ایران. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی و مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.
  42. مجتهدزاده، پیروز (1383). روحیه عدالت‌خواهی و جایگاه آن در هویت ملی ایرانیان. تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات ملی.
  43. مسعودنیا، حسن و قربانی، سعید (1393). «الگوهای صدور انقلاب در گفتمان‌های انقلاب اسلامی». فصلنامه پژوهش‌های سیاسی. س 4، ش 11.
  44. موسوی جشنی، سید صدرالدین (1393). فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام. س 1. ش 1.
  45. نای، جوزف (2011). قدرت نرم؛ ابزارهای موفقیت در روابط بین‌الملل. ترجمه محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، چ 2. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
  46. نقیب‌زاده، احمد (1381). تأثیر فرهنگ ملی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
  47. واعظی، محمود (1389). دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.
  48. هادیان، ناصر و احدی، افسانه (1388). «جایگاه مفهومی دیپلماسی عمومی». فصلنامه روابط خارجی، ش 3.
  49. هرسیج، حسین و تویسرکانی، مجتبی (1388). «مقایسه میزان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا در خاورمیانه». دانش سیاسی. ش 10.
  50. Cummings, Milton C. (2003). Cultural Diplomacy and the US Government: A Survey. Washinton DC: Center for Arts and Culture
  51. Dalone, Gifford (1998). Political Advocacy and Cultural Communication: Organization the Nation"s Public Diplomacy , University Press of America.
  52. Nay, Josephs (2003). Us power and strategy after Iraq, foreign affairs, volume 82,Number 4. July/August.
  53. Ninkovich, Frank (1996). US Information Policy and Cultural Diplomacy, Foreign Policy Association
  54. Habibi, Arash& Sarafrazi& Izadyar (2014). Delphi Technique Theoretical Framework in Qualitative Research The International Journal Of Engineering And Science(IJES).
پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی
دوره 7، شماره 16
پاییز و زمستان 1396
صفحه 91-134

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار